آموزش صفر تاصد موتور سواری
پاسارگاد اسپورت : موتورسواری یکی از مفرح ترین و هیجان انگیز ترین تفریحات به حساب میآید . قیمت های بالای انواع موتور سیکلت ، این فعالیت را به یک ورزش و تفریح با کلاس مبدل کرده است . رشته موتور سواری ، شاخههای مختلفی دارد که انواع تفریحی ، کاری ، مسابقهای و … شامل می شود . در این مقاله از صفر تا صد موتور سواری را در اختیار شما عزیزان میگذاریم .
دریافت گواهینامه موتور سیکلت
باید برای راندن موتورسیکلت ، گواهینامه جداگانه دریافت کنید .
این گواهینامه نیز مانند گواهینامه رانندگی با اتومبیل ، دارای یک دوره آموزش تئوری و یک دوره آموزش عملی است .
در آموزش تئوری ، راکب بایستی موارد ذکر شده در کتاب و همچنین بر اساس توضیحات مدرس دوره ، با حضور در دوره یک هفته ای آموزش آئین نامه رانندگی با موتور سیکلت ، مطالب و آموزش ها را فرا می گیرد و سپس در آزمون آئین نامه شرکت کرده و پس از کسب نمره قبولی ، برای دوره آموزشی عملی که شامل اصول اولیه موتور سواری و اندکی از مهارت های آن است ، آماده شده و بر اساس برنامه آموزشی آموزشگاه ، دوره و مهارت عملی را کسب کرده و سپس در آزمون عملی که با حضور یکی از اعضای ارشد اداره راهنمایی و رانندگی برگزار می گردد ، شرکت کرده و پس از عبور موفقیت آمیز از مسیر و موانع موجود در مسیر آزمون عملی و مهارتی ، گواهینامه خود را دریافت می کند .
لازم به ذکر است که اگر گواهینامه رانندگی با اتومبیل را دارید ، گواهینامه رانندگی شما ، باطل می شود و یک گواهینامه جدید ، با ذکر موارد رانندگی پایه دوم و سوم و موتور سواری ، به شما ارائه می گردد و دیگر مانند گذشته ف نیازی نیست برای هر کدام از توانایی های رانندگی شما ، یک گواهینامه جداگانه صادر گردد .
کار های ممنوعه موتور سواری
تک چرخ زدن ، انجام حرکات آکروباتیک و ... جزء تخلفات موتور سواری محسوب شده و در صورت مشاهده پلیس ، موتور به پارکینگ منتقل می شود و گواهینامه فرد ، توقیف و یا باطل می گردد. بنابراین اگر به موتور سواری علاقمند هستید ، توصیه می کنیم اصول و مقررات را اول بخاطر ایمنی خود و سایر افراد و سپس برای باطل نشدن گواهینامه خود ، رعایت نمایید .
موتور کراس چیست ؟
موتور کراس نوعی موتورسیکلت است که سرعتی معادل ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت دارد. این موتور مخصوص جادههای کوهستانی و مناطق ناهموار است و معمولا مسابقات آن نیز در چنین شرایطی برگزار میشود. این موتور خاص می تواند مسیرهای با شیب ۴۵ درجه را هم طی کند. موتورهای کراس تک سرنشین هستند . موتور کراس با وزنی بین ۱۰۵ _۱۲۰ برای جادههای پر پیچ وخم و کوهستانی طراحی شدهاست . این موتورهای سریع و تقریبا کوچک ، از بالاترین کیفیت و استاندارد ها تولید شده اند و بسیار گران قیمت هستند و البته هزینه نگهداری و سرویس آنها نیز بالاست . چنین موتور سیکلتهایی میتوانند تا ۱۲ متر به هوا بپرند و بدون هیچ مشکلی فرود بیایند . در برخی شهر های بزرگ ، آموزشگاه هایی برای موتورهای کراس وجود دارد که افراد می توانند بصورت مهارتی و البته در مناطق معین شده ، رانندگی با این نوع از موتور سیکلت را فرا بگیرند .
اصول رانندگی با موتور سیکلت
رانندگی با موتور سیکلت ، با رانندگی با خودرو ، بسیار متفاوت است . موتور سیکلتی که قبل از انجام هرگونه سفر درون شهری و برون شهری ، بازبینی و سرویس نشده است ، میتواند مشکل ساز و حتی خطر آفرین شود . حتما توجه کنید که موتور خود را باید برای هر گونه شرایط آب و هوایی ، تجهیز کنید .
زمانی که قصد استفاده از موتور سیکلت خود را دارید، فشار باد تایرها، روغن موتور، چراغهای جلو و عقب و در نهایت ترمزهای جلو و عقب را بررسی کنید. اگر تازه آموزش موتور سواری را شروع کردهاید، سفتی و شلی زنجیر را نیز بررسی کنید. برخی از سرویسهای ساده موتور مانند: تعویض روغن، تمیز کردن زنجیر و تنظیم زنجیر را فرا بگیرید تا هر گاه نیاز بود ، خودتان آنها را انجام دهید .
در فصلهای گرم سال ، سطح مایعات مانند : روغن موتور ، روغن ترمز ، کلاچ و … را چک کنید .
شیلنگها و اتصالات را بررسی کنید و از سالم بودن آنها مطمئن شوید .
هیچگاه، موتور را به مدت طولانی روشن نگذارید . این کار به خصوص در هوای گرم، باعث افزایش دمای موتور خواهد شد .
به دقت لاستیکها را بررسی کنید و مطمئن شوید ساییدگی یا پارگی نداشته باشند . در فصل تابستان، فشار باد تایرها را کم کنید .
مایع ترمز را چک کنید و در صورت لزوم ، آن را تعویض کنید .
سعی کنید موتور را به گونهای تنظیم کنید، که روی آن احساس راحتی داشته باشید . در بیشتر موتورها، مواردی مانند دسته فرمان ، ارتفاع زین ، دسترسی به ترمز ، دنده و اهرم کلاچ قابل تنظیم هستند.
سعی کنید مواردی را که در آن ضعف دارید ، هر چند وقت یکبار تمرین کنید . مواردی مانند پیچهای تند ، توقف های سریع و … خطرناک هستند که در مواقع لزوم ، باید روی آنها تسلط داشته باشید .
از تجهیزات ایمنی، مانند کلاه و لباسهای کامل موتورسواری استفاده کنید . شاید این لباسها گران باشند ، ولی جان شما از مالتان ارزش بیشتری دارد . البته این تجهیزات ، بصورت دست دوم نیز در بازار ارائه می شوند که به نسبت ، قیمت پائین تری دارند .
البسه مورد نیاز موتور سواری ایمن
کلاه ایمنی : اولین و مهمترین پوشاک در موتور سواری است . کلاه ایمنی باید پوشش کاملی داشته باشد و در عین حال، جلوی دید شخص را نگیرد . ویژگی دیگر کلاه ایمنی ، این است که باید حتما با سایز سرتان تناسب داشته باشد . هنگام خرید کلاه ایمنی ، دقت کنید که برچسبهای وزارت حمل و نقل (DOT) یا کمیسیون اروپایی (ECE) روی آن وجود داشته باشد .
شولدر : انواع گوناگونی از آن ، مانند جلیقهای ، نخاعبند ، کاپشنی و شلوارکی وجود دارد .
دستکش : دستکش باید کل انگشتانتان را بپوشاند. پس موقع خرید به این مورد دقت کنید.
کفش : از کفش یا چکمههای بسیار بلند نیز استفاده نکنید. زیرا ممکن است لبههای آن، به جایی گیر کند.
سایر تجهیزات : زانوبند ، آرنجبند ، جوراب ،، عینک ، پیراهن و شلوار موتورسواری ، از دیگر تجهیزات لازم برای موتور سواری می باشد . در زمان خرید این تجهیزات دقت کنید و لباسهایی که کاملا متناسب با سایز شما هستند را خریداری کنید.
قطعات مهم و کاربردی در موتور سیکلت
کلاچ دستی : این قطعه ، در سمت چپ موتور سیکلت قرار دارد و هنگام تغییر دنده ، از آن برای خلاص کردن نیروی چرخ عقب استفاده میشود . تغییردهنده دنده این قطعه کنار پای چپ قرار دارد و هنگام کشیدن اهرم کلاچ ، از آن برای بالا یا پایین بردن شماره دنده استفاده میشود .
گاز : این قطعه سمت راست موتور قرار گرفتهاست که از آن برای بیشتر شدن سرعت مورد استفاده قرار میگیرد .
ترمز دستی : این قطعه سمت راست موتور قرار دارد که از آن برای متوقف کردن چرخهای جلو استفاده میشود .
ترمز چرخ عقب : اهرم سمت راست نزدیک پا این قطعه برای ترمز چرخهای عقب مورد استفاده قرار میگیرد .
رانندگی با موتور سیکلت را شروع کنیم
ابتدا پدال گاز را پیدا کنید . این پدال ، برای کنترل سرعت موتور میباشد . با چرخاندن پدال گاز به سمت خود ، سرعت موتور بیشتر میشود .
پدالهای ترمز را پیدا کنید. ترمز چرخ جلو ، بالای گاز است و معمولا باید از ترمز جلو استفاده کنید . ترمز چرخ عقب را نیز پیدا کنید و از جای آن مطمئن شوید . سعی کنید جای این موارد مهم را ، با پای خود دقیقا احساس کنید .
کلاچ ، سمت چپ بالای فرمان و دنده ، جلوی پای چپ شماست . آنها را نیز پیدا کنید . دقت کنید ، جای تمام این موارد را دقیق بدانید و آنها را با هم اشتباه نگیرید .
گام اول موتور سواری : طریقه صحیح سوار شدن روی موتور در آموزش موتور سواری مسلما اولین گام برای یادگیری موتورسواری ، سوار شدن درست و اصولی است . همواره از سمت چپ سوار موتور شوید . ابتدا هندل سمت چپ را بگیرید ، سپس با پای راست خود روی موتور بنشینید و در نهایت ، هر دو پا را روی زمین قرار دهید . هنگام گرفتن هندل در آموزش موتور سواری ، آرنجهایتان را خم کنید و برای جلوگیری از افتادن موتور ، پاها را روی زمین قرار دهید . هنگام تعویض دنده ، نباید پا را از روی جاپایی (رکاب سمت چپ) بردارید .
گام دوم موتور سواری : کارایی کلاج که در اصل کلاچ نام دارد و در زبان محاوره به این صورت گفته میشود ، وسیلهای است که در زمان حرکت ، از آن برای قطع و وصل ارتباط موتور با جعبه دنده استفاده میشود . این کار باعث میشود بدون آن که موتور خاموش شود ، دنده را بتوان عوض کرد . هنگام روشن کردن موتور نیز ابتدا کلاچ را بگیرید ، سپس استارت بزنید . بعد از روشن شدن موتور ، با پای چپ ، دنده را روی شماره آخر یعنی ۱ قرار بدهید . همواره به یاد بیاورید که برای تعویض دنده ، باید کلاچ گرفته شود . همچنین دقت داشته باشید که با گرفتن کلاچ ، فشار گاز را کم کنید . این کار از تلوتلو خوردن موتور جلوگیری میکند . پس به طور کلی برای تعویض دنده ، باید ابتدا کلاچ را بگیرید ، فشار گاز را کم کنید و بعد دنده را عوض کنید . برای حرکت موتور ، فشار گاز را بیشتر کنید و در نهایت کلاچ را رها کنید و به حرکت ادامه دهید .
گام سوم موتور سواری : استارت در موتورهای قدیمی و جدید با هم متفاوت است . در موتورهای قدیمیتر ، پدال استارت زیر پای راست قرار داشت ولی اکنون از قسمت زیر پا ، به روی گردن موتور تغییر کردهاست . بعد از اینکه استارت زدید ، مانند نکات موجود در قسمت دوم عمل کنید و حرکت را آغاز کنید . به یاد داشته باشید که همیشه ، اولین دنده باید ۱ باشد و سپس ، به مرور شماره دنده تغییر کند .
گام چهارم موتور سواری : چگونه کار با موتورسیکلت را شروع کنیم ؟ همیشه پس از استارت زدن ، باید موتور را به حالت ایستاده ، روشن نگه دارید تا گرم شود . قبل از حرکت ، چند بار با کلاچ کار کنید و به اصطلاح قلق گیری کنید تا دستتان راه بیفتد .
گام پنجم موتور سواری : تمرین در حرکت دادن موتورسیکلت قبل از اینکه روی موتور بنشینید ، جک موتور را چک کنید . اگر جک در جای درست قرار نگیرد ، نمیتوانید حرکت کنید . این نکته مهم را فراموش نکنید که با دو وسیله مهم موتور ، یعنی دنده و کلاچ ، به نرمی رفتار کنید . با رعایت کردن این نکات ، مشکلی وجود نخواهد داشت . با دنده ۱ به آهستگی شروع به حرکت کنید . در ضمن یادتان باشد تا قبل از شروع حرکت موتور ، پا را از روی زمین برندارید و بعد از متوقف شدن نیز ، اولین حرکت ، گذاشتن پا روی زمین است . در واقع نقش پا برای حفظ تعادل ، بسیار مهم است . برای تمرین ، چند بار آهسته حرکت کنید و بایستید . حتما کارایی ترمزها را چک کنید و چندین بارتغییر دنده را تمرین کنید . باید متوجه شوید که، چه موقع دنده را عوض کنید، چه زمانی ترمز را بکشید و چه وقت گاز بدهید . دقت داشته باشید که تعویض دنده، باید به صورت متوالی و به ترتیب انجام شود. به طور مثال آن را از ۱ به ۲ و سپس به ۳ تغییر دهید . در زمان تغییر دنده ، کلاچ را بگیرید . با افزایش گاز، دور موتور افزایش مییابد و به همین ترتیب با ترمز گرفتن ، دور موتور کاهش خواهد یافت . همچنین هنگام افزایش دنده به صورت متوالی ، باید فشار روی گاز را افزایش دهید . برای کاهش گاز نیز، دنده کلاچ را بگیرید ، دنده را تغییر دهید و از ترمز برای کاهش سرعت استفاده کنید . دقت داشته باشید که برای توقف کردن ، دنده را به ۲ کاهش دهید ، بعد از توقف نیز ، برای شروع حرکت بعدی ، دنده را روی ۱ بگذارید .
گام ششم موتور سواری : در زمان دور زدن با موتورسیکلت ، باید گاز و ترمز رها شوند و از هیچکدام استفاده نشود . به همین دلیل ، باید قبل از دور زدن ، سرعت موتور را به مقدار لازم برسانید . این مقدار سرعت ، با تمرین و به مرور دستتان خواهد آمد . به هیچ وجه در هنگام دور زدن ، به جاهایی مانند قسمت پایین موتور ، پدالها ، فرمان جلوی موتور و… نگاه نکنید . این کار باعث تغییر جهت فرمان موتور خواهد شد . سعی کنید همواره حواستان به مسیر باشد . همچنین هنگام پیچیدن موتور ، بدن را به سمت پیچش موتور متمایل کنید . این کار باعث حفظ تعادل موتور میشود . بعد از اتمام پیچ ، گاز دهید تا موتور تعادل خود را از دست ندهد .
گام هفتم موتور سواری : برای اینکه ترمز بگیرید ، باید دنده را تغییر دهید . هیچگاه ترمز را به یک باره فشار ندهید . ابتدا ترمز جلو را فشار دهید و بعد از این که سرعت کاهش یافت ، ترمز عقب را فشار دهید . زمانی که به دنده ۲ رسیدید ، میتوانید توقف کنید . در این زمان ، پا را به آهستگی روی پدالهای ترمز قرار دهید و بعد از توقف ، برای حفظ تعادل ، پاها را روی زمین بگذارید . رعایت این نکات بسیار مهم است و باعث جلوگیری از صدمات احتمالی به موتور و شخص راننده خواهد شد .
نکته مهم موتور سواری
در ابتدا ممکن است استرس و کمی ترس داشته باشید ولی با تمرین های مکرر ، در مکان هایی که خطر ناک نیستند و فضای باز دارند ، میتوانید کم کم مهارت کسب کنید . حتما لوازم ایمنی را بخصوص کلاه ایمنی را استفاده کنید و هیچگاه از موبایل خود ، هنگامی که با موتور سیکلت در حرکت هستید ، استفاده نکنید . استرس نداشته باشید و با آرامش و احتیاط ، رانندگی کنید .
موفق باشید